Przejdź do
listy autorów/tematów/epok

Ignacy Krasicki, ur. w 1735 r. w Dubiecku nas Sanem w zubożałej rodzinie magnackiej jako najstarszy syn Jana Bożego Krasickiego – kasztelana chełmskiego i senatora Rzeczypospolitej oraz Anny de domo Starzechowskiej. Uzyskał staranne wykształcenie, najpierw domowe, następnie ucząc się w Jezuickim Kolegium Litewskim (1743-1750). W 1751 r. wstąpił do seminarium duchownego Księży Misjonarzy przy kościele św. Krzyża w Warszawie. Osiem lat później przyjął sakrament święceń kapłańskich. W 1759 r. został kanonikiem kijowskim i przemyskim. Między 1759 a 1761 r. studiował w Rzymie. Po przyjeździe zaprzyjaźnił się z przyszłym królem Polski – Stanisławem Augustem Poniatowskim, został także sekretarzem prymasa Władysława Łubieńskiego. Bliskie relacje z Poniatowskim przyniosły Krasickiemu tytuł nadwornego kapelana. W 1766 r. zostaje mianowany biskupem warmińskim, uzyskując jednocześnie godność senatora i tytuł książęcy. Rok wcześniej wraz z Franciszkiem Bohomolcem i Adamem Kazimierzem Czartoryskim założył pod egidą króla jedno z pierwszych polskich drukowanych czasopism społeczno-politycznych – „Monitor”. Pismo było narzędziem oświeceniowej reformy państwa i koncentrowało się m.in. na zwalczaniu przywar społecznych, a także tworzeniu nowego typu polskiego szlachcica. W 1795 r. Krasicki objął stanowisko arcybiskupa gnieźnieńskiego.

Pomimo licznych kościelnych i państwowych funkcji, które pełnił, w świadomości społecznej redaktor naczelny „Monitora” został zapamiętany głównie jako literat i współtwórca życia intelektualnego oświecenia. Początki jego kariery literackiej sięgają roku 1775, kiedy to w czasie organizowanych przez króla obiadów czwartkowych, zaprezentował fragmenty poematu heroikomicznego Myszeidos. Rozgłos przyniosła mu piąta oktawa pieśni IX , czyli słynny Hymn do miłości ojczyzny. Krasicki znany jest jako autor klasycznych form wyrazu: bajek i przypowieści (Szczur i kot, Jagnię i wilcy), satyr (Do króla, Świat zepsuty, Żona modna), a także nowego gatunku – powieści (Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki). Zasłynął również jako twórca Monachomachii, czyli wojny mnichów przez wielu badaczy uznawanej za najwybitniejsze osiągnięcie heroikomiki w literaturze polskiej. W jego bogatym dorobku odnajdziemy m.in. Zbiór różnych wierszy nabożnych, moralnych i zabawnych – notatnik lektur Krasickiego z czasów seminaryjnych i późniejszych, powieść edukacyjną (Pan Podstoli), powieść alegoryczną (Powieść prawdziwa o narożnej kamienicy w Kukurowcach), tłumaczenie Pieśni Osjana. W polu zainteresowań Krasickiego znalazło się również modne wówczas projektowanie ogrodów (Listy o ogrodach). Nie porzucił on również swoich publicystycznych pasji. Między 1798 a 1799 rokiem wydawał czasopismo „Co tydzień”, które wypełniał własnymi utworami. Znalazły się tam m.in. fragmenty dzieła O rymotwórstwie i rymotwórcach.

Ignacy Krasicki zmarł w 1801 r. w Berlinie. Wielu krytyków literatury wskazuje na jasność i precyzję jego języka, umiejętność zamykania ważkich treści w aforystycznym skrócie, a także błyskotliwe operowanie ironią, dowcipem, kpiną i parodią.